Kayıtlar

ZAMAN AYARLI ÇALIŞAN MOTOR

Resim
  Bu çalışmamızda bir elektrik motorunu istenen zaman dilimlerinde çalıştıran en ucuz en sade otomasyon devresinden bahsedeceğim. Otomasyon devresi için gerekli otomasyon ekipmanları Otomatik sigorta, Zamanlayıcı ve Kontaktör kullanılmalıdır. Bu ekipmanların resimleri Şekil 1’ de görülmektedir. Şekil 1: Otomatik Sigorta, Zamanlayıcı ve Kontaktör Resmi Elektrik devre şemalarında devre elemanların sembolleri kullanıldığından biz de önce sembolleri paylaşarak konuya başlamak istiyoruz. Şekil 2 ‘ de sırasıyla otomatik sigorta, zamanlayıcı ve kontaktör sembolleri verilmiştir. Şekil 2: Otomatik sigorta, Zamanlayıcı ve Kontaktör Sembolleri Burada paylaşılan zamanlayıcı; senkron motorlu ve 220V AC gerilimle çalışan ve bir silindir dilimi ile üzerindeki çentiklere göre ayarlanan bir zamanlayıcıdır. Örneğin 15dakikalık çentiklere sahip bir zamanlayıcıda 15 dakikalık dilimlere göre zaman ayarı yapılabilir. Sistem aynen bir elektrikli saat gibi çalışır, elektrik kesilmelerinde saat ayarı yap

DOĞRU AKIM DEVRELERİNDE ELEKTRİK ENERJİSİ KAYNAKLARI

Resim
  Doğru Akım(DA) elektrik enerjisi sağlayan kaynaklar; Gerilim Kaynağı ve Akım Kaynağı olarak ikiye ayrılır. Her kaynak da kendi arasında Bağımsız ve bağımlı olmak üzere ikiye ayrılmıştır ve sembolleri şekil 1’de verilmiştir. Şekil 1: Doğru Akım Enerjisi Sağlayan Gerilim ve akım Kaynakları Şekil 1’de DA devrelerinde kullanılan gerçek kaynakların sembolleri gösterilmiştir. Şekil 1-a’ da Gerçek bağımsız gerilim kaynağı, b’ de Gerçek bağımlı gerilim kaynağı, c’ de Gerçek bağımsız akım kaynağı ve d’ de gerçek bağımlı akım kaynağının sembolü görülmektedir. Şekil 2: Omik yüklü Gerçek Gerilim Kaynağı Şekil 2’ de V=12Volt, r=0,1Ohm değerlerine sahip gerilim kaynağına R=1K değerinde direnç bağlandığında direnç uçlarındaki gerilimi hesaplayalım. V=(i*r) +(i*R) formülünden i akımı 0,0119 Amper hesaplanır. VR=i*R formülünden de Direnç uçlarındaki gerilim 11,9Volt olarak hesaplanır. Buradan kaynak geriliminin bir kısmı iç direnç olarak bilinen(r) kısımda harcanmakta ve akım arttıkça R

Motor Koruma Rölesi 1

Resim
    Elektrik motorlarının çalışmaları sırasında değişik etkilere karşı koruyan elektronik röle denilen sistemleri kullanmak akıllıca bir iştir. Örneğin sıcaklıktan yanan bir motor için termistörlü bir koruyucu röle kullanabilirsiniz. Şekilde bir termistörlü motor koruma rölesi ile motor bağlantısı görülmektedir. 3 fazlı asenkron motor kontaktör(C1) ve termik aşırı akım rölesi(T1) üzerinden şebekeye bağlanmıştır. Sigorta ile kontaktör arasına bağlı motor koruma rölesi(MK1) hem üç fazlı şebekeyi denetlemekte hem de termistör(PTC) vasıtasıyla motorun sıcaklığını kontrol edebilmektedir.     Böylece elektrik motorunu; Fazlardan birinin kesilmesi, aşırı akım ve fazla ısınmaya karşı korumalı bir kontrol devre sürekli denetleyerek arızalanmasını önleyebilmektedir.  

Şebekeden Bağımsız Çalışan Fotovoltaik Elektrik Üretim Sistemi

Resim
    Şebekeden bağımsız (Off Grid) güneş ışınlarını doğrudan elektriğe dönüştüren fotovoltaik bir elektrik üretim sistemine ait elektrik devre şeması paylaşmak istiyorum. Denenmiş çalışan bir sistem olmasına karşılık şemada; iletken kesitleri, sigorta ve anahtar akımları gibi bazı detaylara yer verilmemiştir. Bunun için elektrikçilik bilgisi olanlar zorluk çekmeden istenen düzenlemeleri yapabilirler.     Şemada 12V/50A' lik solar şarj kontrol cihazı tercih edilmiş ve buna göre fotovoltaik(FV) modül sayısı 10 adet olarak belirlenmiştir. Bu sayı kontrol cihazı aynı iken artırılamaz fakat azaltılabilir. Sistem 12V DC üzerine tasarlanmıştır. FV ve Akü sistemleri 12V'a göre dizayn edilmiştir. Akü sayısı artırılarak aküleme kapasitesi artırılabilir. Bunda da sınırlamalar olduğu göz ardı edilmemelidir.     Maliyet araştırması piyasa değerlerine göre farklılık gösterebilir. FV modüller ve Solar Aküler maliyette belirleyici unsurlardır.      Evirici(inverter) Kontrol cihazının ç

Fotovoltaik Modül Alanı Oluşturma

Resim
Fotovoltaik sistemler; Şebekeden Bağımsız ve Şebekeye bağlı olmak üzere iki çeşit olarak karşımız çıkar. Şebekeden bağımsız sistemlerin DC bara gerilimi çoğunlukla 12V, 24V, 36V, 48V gibi gerilimler tercih edilir. Şebekeye bağlı sistemlerde ise DC bara gerilimi daha yüksek olabilmektedir. Örneğin 12V, 1000Wp lik bir modül alanı kurmak isteyelim. Bunun için kullanacağımız modül gücüne göre 100Wp x 10 veya 200Wp x 5 veya 250Wp x 4 adet gibi sayı belirleriz. Genellikle modüller 12V’luk sistem kurmak için uygun gerilimde üretilir. Haliyle yukarıdaki kombinasyonları paralel bağlantı yaparak istenilen modül alanını oluşturabiliriz. Şekil 1: Paralel Bağlı Fotovoltaik Modül Alanı Şekil 1’de örnek olarak 4 adet 250Wp değerinde modüller paralel bağlanmış ve 12V DC barayı besleyecek 1000Wp gücünde modül alanı oluşturulmuştur. Bu defa Aynı modüllerle 24V DC, 1000Wp değerinde modül alanı oluşturmak istersek ne yapmalıyız? Şekil 2: Seri ve Paralel Bağlantılı

Aküler ve Akü Bankası Oluşturma

Resim
Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürerek depolayabilme özelliğine sahip olan akümülatörler(akü) günümüzde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle Fotovoltaik(FV) sistemlerle elde edilen elektrik enerjisinin depolanması için aküleri ve akü bankası oluşturmayı bilmek gerekir. Şekil 1'de 12 Volt 60 Amper Saat(Ah) kapasiteli bir akü görülmektedir. + kutup kırmızı, - kutup siyah renkle gösterilmiştir. Pratik olarak bu akü 1 saat süresince 5 Amper akımlı almacı(lambayı) besleyebilir demektir. 6 amper akımla şarj edilebilir. Şekil 2'de aküler paralel bağlanmış, böylece voltajı aynı kalırken(12V) kapasite artmıştır. Yeni akü sistemimiz; 12V, 120Ah özelliğine sahiptir. Şekil 3'te aküler seri bağlanmış ve böylece kapasite aynı kalırken sistemin voltajı artmıştır. Yeni sistemin özelliği; 24V, 60Ah olduğuna dikkat ediniz. Şekil 4^te seri bağlı gruplar paralel bağlanarak hem voltaj hem de kapasite artırılmıştır. Buna göre sistemin voltajı; 24V, kapas

Foto Voltaik (PV) Modül

Resim
 Günümüzde yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmanın yöntemlerinden biri de güneşten elektrik üreten sistemlerdir. Güneş ışığını doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren mekanizmaya Photovoltaic (PV) Modül denmektedir. PV modüller, PV hücrelerin uygun şekilde bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş sistemlerdir. PV modülleri de amacımıza ve projemize uygun bir şekilde bir araya getirdiğimiz zaman da PV array veya diziler oluşturulmaktadır. Şekil 1: Monokristal PV Modül PV modüllerden diziler oluştururken bilinmesi gereken bazı hususlar vardır. İlk planda ön plana çıkan bu kurallar; Seri bağlantı yapıldığında gerilim artar-akım aynı kalır, paralel bağlantı yapıldığında akım artar- gerilim aynı kalır ve özdeş modüller kullanılmalıdır.             Bir PV modülün etiketindeki değerler ne anlama gelmektedir? Şekil 2: Monokristal PV Modül Etiketi P max : Modülden alınabilecek maksimum gücü ifade eder.             V mp : Maksimum güç anındaki gerilim.